Wanneer helpen niet helpt: Lessen uit de reddersrol

Dit verhaal is voor iedereen die vastzit in people pleasing. Voor wie altijd vrede probeert te bewaren door zichzelf aan te passen. Voor wie destructieve patronen blijft voeden, voor wie in de reddersrol stapt, ten koste van haar eigen noden en zelfvertrouwen. Als jij ooit het gevoel had dat jouw waarde afhing van of anderen je nodig hadden, of dat liefde betekende dat je je eigen waarheid moest opofferen… Je bent niet alleen.

Dat was ik. Met een glas wijn in mijn hand, tegen mijn beste vriendin aan het uitleggen waarom ik nog altijd niet kon daten. Maanden na de breuk.

Ik zag zijn problemen, zijn eenzaamheid, zijn gevoel van verloren en vast te zitten. En ik zag ook zijn aandeel daarin. Maar ik geloofde hem toen hij zei dat hij helemaal alleen was en niet wist wat hij zonder mij moest doen. Achteraf bekeken: best naïef! 

Elke mens heeft z’n eigen veerkracht en creativiteit, zelfs al kunnen we ons niet voorstellen waar die vandaan moet komen. Zelfs als dat betekent dat ze plots een nieuwe partner hebben terwijl ze hun echte issues negeren. Laat ze doen.

En toch… daar staan we. De empathen, de hooggevoeligen, de pleasers, de appeasers. Zij die zich verantwoordelijk voelen voor andermans emoties en levens. Bang voor wat er gebeurt als die ander er alleen voor staat.

Maar… it takes two to tango. 

De verborgen dans van people pleasing en emotioneel plezieren

Het is niet alleen hun slachtofferverhaal.
Het is niet alleen hun fragiele ego.
Het is niet alleen hun woede.

Het is ook onze onverdraagzaamheid voor pijn.
Het is onze drang om de buitenwereld te controleren, omdat we vanbinnen geen grip voelen.
Het is dat we reageren op iets ouds, niet op wat er nu echt gebeurt.

Het is mijn innerlijk kind tegenover het zijne. Allebei hopend op een volwassene die eindelijk rust brengt.

We reageren zelden als volwassenen wanneer een oude wonde wordt aangeraakt.

Ik ook. Zelfs met al mijn kennis als therapeut. Daar zat ik, mijn vriendin uit te leggen waarom ik nog niet kon daten. Waarom? Omdat hij mij had gezegd dat hij bang was om mij volledig kwijt te geraken, dat hij in een depressie aan het glijden was, en dat zijn wereld zou instorten als ik iemand anders zou ontmoeten.

En ik voelde mij verantwoordelijk. Mijn hoofd gaf me allerlei logische verklaringen (die ik hier niet deel, uit respect voor zijn privacy), maar later ontdekte ik dat er veel meer aan de hand was. Dit was een trauma bond.

Ik bleef hem helpen. Altijd dat luisterend oor, altijd bereikbaar, altijd proberen oplossen. Niet omdat ik hem wilde controleren, maar omdat ik oprecht dacht dat ik nodig was. Dat het mijn taak was. Wat ik toen niet doorhad, was dat die constante beschikbaarheid ook iets in stand hield. Dat mijn energie misschien net dát was wat hem op z’n plek hield. Onbewust riep hij situaties op waarin hij opnieuw geruststelling nodig had. En ik stapte er telkens weer in. Met alle liefde, maar ook ten koste van mezelf.

Wat ik toen niet doorhad, was dat ik het patroon voedde. Niet alleen het zijne; ook het mijne. Mijn onverdraagzaamheid voor ongemak. Niet alleen zijn ongemak, maar ook het mijne. Want waarom kon ík er niet tegen dat hij zich slecht voelde? Dat is geen empathie. Dat is overleven. Dat gaat over mezelf.

En voor ik het vergeet: het was niet allemaal negatief. We hebben ook gelachen, avonturen beleefd, liefde gevoeld. Hij was er ook voor mij, trouwens, maar zijn onzekerheid probeerde mij klein te houden en die hele dynamiek maakte het net zo verwarrend.

Het feit dat je al tot hier gelezen hebt, vertelt mij dat je dit waarschijnlijk herkent. 

Wat ik te leren had in deze situatie van people pleasen, aanpassen en zorgen over zelfvertrouwen en grenzen:

• Ruimte laten voor lastige gevoelens en emoties. Ze zijn minder beangstigend dan ze lijken.
• We kunnen een veerkracht en vindingrijkheid in ons aanspreken op het moment dat het nodig is, zelfs als we niet wisten dat het in ons zat.
• Ik zal mezelf nooit meer in de steek laten. Het is het nooit waard.
• Ik mag vertrouwen op mijn buikgevoel, en keuzes maken vanuit mijn intuïtie in plaats van uit externe input.
• Ik mag erop vertrouwen dat de antwoorden die ik nodig heb, al in mij zitten. En dat geldt voor iedereen.

Mijn beste vriendin had me dit al vaak proberen uitleggen. Maar ik kon het niet horen. Ik kon het niet zien.

Waarom niet?

Omdat 95% van mijn brein, mijn onderbewuste, nog altijd vastzat in het verhaal.

Ik handelde vanuit oude pijn. Niet vanuit mijn 5% bewuste brein. Ons bewuste brein, met al zijn logica en plannen, kan weinig doen als de andere 95% — het emotionele onderbewuste — doodsbang is voor de moedige, rationele plannen van dat bewuste deel.

Heb jij dat ooit gevoeld? Dat je niet kan doen wat je beslist hebt, en je kan het moeilijk onder woorden brengen Alsof je op een onzichtbare muur botst.

Die muur is je onderbewuste. Dat is je emotionele mind. En we weten allemaal uit ervaring: als logica en emotie botsen, wint emotie gegarandeerd.

Helemaal klaar mee? 

Als jij klaar bent met people pleasing, met op eieren lopen, met gevoelens dragen die niet van jou zijn, het is tijd om het los te laten. Het is tijd om terug te keren naar jezelf. Want echt zelfvertrouwen komt nooit van buitenaf. Dat zit diep vanbinnen.

Je kan dit alleen doen. Maar weet wel dat het maanden kan duren.

En als je geen zin hebt om te wachten, als je het echt gehad hebt met het pleasen, het aanpassen, het zorgen, het op eieren lopen, laat mij je dan helpen. In 90 dagen ben je niet alleen verlost van dat patroon. Je voelt je ook zeker. Duidelijk. En helemaal jezelf.

Ontvang je graag mijn begeleiding, stuur me dan even een mailtje, bel me even op het nummer +32 495 18 36 68 of boek meteen een kennismakingsgesprek.

Niki’s blog artikels